Cấu Trúc Câu Gián Tiếp

Hồi năm nhất đại học, tôi từng bị cả lớp cười ồ chỉ vì… một lỗi sai trong câu trực tiếp gián tiếp. Giáo viên hỏi tôi rằng “What did your friend say?”, tôi – tự tin như đúng rồi – trả lời “He said he likes pizza.” Cô giáo bật cười: “He liked pizza, chứ không phải likes. Lùi thì, em ơi!”

Đó là lần đầu tiên tôi nhận ra rằng, nếu không nắm chắc cấu trúc câu gián tiếp, bạn có thể mất điểm oan trong Speaking, viết sai trong Writing, hoặc hiểu sai hoàn toàn trong giao tiếp học thuật. Kể từ sau cú “quê độ” ấy, tôi đã cày kỹ lại toàn bộ câu trực tiếp câu gián tiếp tiếng Anh – và giờ thì… bạn sẽ không mắc lại lỗi này nếu đọc kỹ bài viết chuẩn SEO này!

Từ khái niệm cơ bản đến công thức câu gián tiếp, từ mẹo chuyển đổi thì đến ví dụ nâng cao, bài viết này là chiếc “kim chỉ nam” giúp bạn làm chủ gián tiếp tiếng Anh như dân bản xứ. 

Câu gián tiếp là gì? 

Câu gián tiếp (reported speech hay indirect speech) là cách tường thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người khác mà không lặp lại nguyên văn. Thay vì trích dẫn trực tiếp, người nói truyền đạt nội dung theo một hình thức gián tiếp hơn, thường thay đổi thì, đại từ và trạng từ tương ứng.

Chức năng của câu gián tiếp 

• Truyền đạt lời nói, suy nghĩ một cách gián tiếp
• Giúp văn viết học thuật mượt mà và chuyên nghiệp hơn
• Thường gặp trong IELTS Writing Task 1 & 2, cũng như Speaking Part 2
•  Là phần quan trọng trong giao tiếp học thuật và báo cáo

Sự khác nhau giữa câu trực tiếp và câu gián tiếp

Nguyên tắc khi chuyển câu trực tiếp sang câu gián tiếp

📌 Lùi một thì của động từ trong câu:

• Present Simple → Past Simple
• Present Continuous → Past Continuous
• Present Perfect → Past Perfect
• Will/Can/May → Would/Could/Might

📌 Thay đổi về tân ngữ và các đại từ hạn định:

• I → He/She
• My → His/Her
• Me → Him/Her
• You → I/We (tuỳ ngữ cảnh)

📌 Thay đổi về trạng từ chỉ thời gian và địa điểm:

• Now → Then
• Today → That day
• Here → There
• Tomorrow → The next day
• Yesterday → The day before

Cách chuyển đổi câu trực tiếp sang gián tiếp

Câu trần thuật:

“I’ve never tried sushi before,” Anna said. → Anna said that she had never tried sushi before. (Anna nói rằng cô ấy chưa từng thử sushi trước đó.)

Câu cảm thán:

“What a fantastic idea this is!” Mark exclaimed. → Mark exclaimed what a fantastic idea it was. (Mark thốt lên rằng đó là một ý tưởng tuyệt vời.)

Câu mệnh lệnh:

“Turn off all the lights before leaving,” the manager said. → The manager told us to turn off all the lights before leaving. (Quản lý yêu cầu chúng tôi tắt hết đèn trước khi rời đi.)

Câu nghi vấn:

“Have you ever been abroad?” Lisa asked. → Lisa asked if I had ever been abroad. (Lisa hỏi liệu tôi đã từng ra nước ngoài chưa.)

“Where did you hide the spare key?” he asked. → He asked where I had hidden the spare key.

(Anh ấy hỏi tôi đã giấu chìa khóa dự phòng ở đâu.)

Một số trường hợp đặc biệt của câu gián tiếp 

• Khi động từ tường thuật ở thì hiện tại (say/says/tell/tells) → không cần lùi thì
• Những chân lý/sự thật hiển nhiên → không đổi thì
• Nếu câu tường thuật bao gồm động từ khuyết thiếu như should, could, might, ought to → giữ nguyên

Ứng dụng câu gián tiếp trong bài thi IELTS

IELTS Writing

Task 1: Diễn giải dữ kiện bằng cách dẫn lời tường thuật

“The survey indicates that 70% of participants prefer online learning.” → The survey indicated that 70% of participants preferred online learning.

(👉 Cuộc khảo sát chỉ ra rằng 70% người tham gia ưu tiên hình thức học trực tuyến.)

Task 2: Dẫn lời chuyên gia giúp tăng độ tin cậy

“According to Dr. Smith, excessive screen time affects students’ attention spans.” → It has been reported that excessive screen time affects students’ attention spans. (👉 Có báo cáo cho rằng thời gian sử dụng màn hình quá nhiều ảnh hưởng đến khả năng tập trung của học sinh.)

IELTS Speaking

Part 2: Dẫn lời lời khuyên/nhận xét từ người khác:

• “My mentor told me that perseverance was more important than talent.”
• “My friend once said that traveling alone builds character.”

Part 3: Diễn đạt ý kiến gián tiếp xã hội:

• “Experts argue that climate change will reshape global policies.”
• “Many believe that artificial intelligence will take over routine jobs.”

Bài tập câu gián tiếp trong tiếng Anh

[Band 7.5+ | Có đáp án] Chuyển các câu sau sang câu gián tiếp:

• “Have you finalized the proposal yet?” the team leader inquired.
• “Please ensure the figures are updated,” said the analyst.
• “Such a breathtaking sunset!” Jane whispered.
• “Why didn’t you consult the manual first?” he wondered.
• “I may apply for the scholarship next year,” Minh told us.

Đáp án:

• The team leader inquired if I had finalized the proposal yet.
• The analyst requested that the figures be updated.
• Jane whispered how breathtaking the sunset was.
• He wondered why I hadn’t consulted the manual first.
• Minh told us that he might apply for the scholarship the following year.

Tổng kết

Câu gián tiếp tiếng Anh là một phần không thể thiếu nếu bạn muốn vững ngữ pháp, viết học thuật chuẩn chỉnh và ăn điểm tuyệt đối trong các bài thi như IELTS. Việc nắm rõ cấu trúc câu gián tiếp, hiểu sâu sự khác biệt giữa câu trực tiếp và gián tiếp sẽ giúp bạn nâng trình tiếng Anh đáng kể.

Hãy để hành trình chinh phục tiếng Anh của bạn bắt đầu từ nền tảng vững chắc! Đăng ký ngay khoá học IELTS tại Smartcom – lớp học ứng dụng công nghệ AI, áp dụng phương pháp lớp học đảo ngược, được dẫn dắt bởi thầy Nguyễn Anh Đức – Phù Thuỷ tiếng Anh cùng các chuyên gia 8.5 IELTS!