SMARTCOM ENGLISH AI: Biến ước mơ “lấy việc học làm trung tâm” (learning-centered) thành hiện thực

SMARTCOM ENGLISH AI: Biến ước mơ “lấy việc học làm trung tâm” (learning-centered) thành hiện thực

Ngày nay với sự bùng nổ của AI và công nghệ tự động hóa, những tri thức và kỹ năng ta học được sẽ bị lỗi thời nhanh chóng, vì thế mà nhân loại đang chuyển mình bước sang thời kỳ học tập suốt đời. Vì chỉ có học tập trọn đời (life-long learning) mới giúp chúng ta không bị loại bỏ khỏi dòng chảy cuộc sống hiện đại, kịp thời thích ứng với công việc và phương pháp làm việc mới.

Nhưng thách thức với việc học tập trọn đời lại nằm ở việc người học có được đào tạo cách học chủ động và biết vận dụng mọi nguồn lực vào việc học tập của mình hay không. Đặc biệt là ở Việt Nam, nơi việc dạy và học phần đa vẫn bị ảnh hưởng nhiều bởi triết lý cũ ra đời từ thời Trung cổ - Phục hưng là lấy thầy giáo làm trung tâm (teacher-centered), dù chúng ta đã nỗ lực cải cách theo triết lý mới là lấy người học làm trung tâm (student-centered).

Ở những quốc gia có nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới như Mỹ hay Phần Lan, những trường học tốt nhất của họ đã đạt đến mô hình đào tạo lấy Việc Học làm Trung Tâm (learning-centered), một phương pháp tiến bộ vượt bậc so với cả hai triết lý trên, nhưng nó khó thực hiện vì đòi hỏi nguồn lực giáo dục lớn, và đặc biệt là phải dựa trên công nghệ cao. Với triết lý Learning-centered, giáo viên và nhà trường sẽ thiết kế ra môi trường học tập, trang bị đầy đủ giáo trình, học liệu, công nghệ, và bất cứ thứ gì người học cần, để người học có thể vận dụng các phương pháp học tập tiên tiến phù hợp với cá nhân mình để học tập dưới sự hỗ trợ của giáo viên và công nghệ.

Smartcom English tự hào là đơn vị tiên phong đưa triết lý Learning-centered (lấy việc học làm trung tâm) vào hoạt động đào tạo tiếng Anh ở Việt Nam nhờ hệ thống e-learning tiên tiến và công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) vượt trội của mình. Ở Smartcom, người học sẽ được huấn luyện phương pháp học tập tiên tiến và được trang bị AI để học tiếng Anh và IELTS theo mô hình Adaptive Learning (học tập thích ứng) giúp cá nhân hóa tuyệt đối bài học cho từng người học. Tuy các thầy cô giáo vẫn có vai trò giảng dạy, nhưng họ dành nhiều thời gian hơn trong việc hỗ trợ học trò luyện tập và giám sát học tập của người học. Mô hình Adaptive Learning và triết lý Learning-centered tỏ ra đặc biệt phù hợp với môn tiếng Anh và luyện thi IELTS, vì học ngoại ngữ là môn học đòi hỏi thực hành nhiều hơn hết.

Chúng ta hãy cùng Smartcom English tìm hiểu 3 triết lý học tập “Teacher-centered” (lấy Giáo viên làm Trung tâm), Student-centered” (lấy Người học làm Trung tâm) và Learning-centered (lấy Việc học làm Trung tâm) ở dưới đây để có cái nhìn tổng thể và hiểu tại sao Learning-centered lại phù hợp nhất và mang lại hiệu quả cao nhất.

Teacher-Centered Philosophy (lấy Giáo viên làm Trung tâm)

Thời gian ra đời

• Xuất phát từ thời cổ đại (Hy Lạp – Plato, Aristotle) và được duy trì mạnh mẽ qua thời Trung Cổ – Phục Hưng.
• Hình thành nền giáo dục chính thống suốt hàng thế kỷ (đến giữa thế kỷ XX vẫn là chủ đạo).

Đặc điểm

• Giáo viên: trung tâm của quá trình giảng dạy; là nguồn tri thức chính.
• Học sinh: người tiếp nhận thụ động, ít cơ hội phản biện.
• Mục tiêu: truyền đạt kiến thức theo chương trình cố định.
• Phương pháp: giảng bài, thuyết trình, học thuộc lòng.
• Đánh giá: dựa trên khả năng ghi nhớ, tái hiện kiến thức.

Hiệu quả

• Ưu điểm: truyền tải lượng kiến thức lớn, đảm bảo tính hệ thống, kỷ luật.
• Hạn chế: học sinh ít sáng tạo, khó phát triển tư duy phản biện và năng lực tự học.
• Ứng dụng hiện nay: vẫn còn trong những môn nặng tính lý thuyết (toán, luật, y học cơ sở), và vẫn phổ biến ở những nền giáo dục lạc hậu hoặc nặng về thi cử.

Student-Centered Philosophy (Lấy Học trò làm Trung tâm)

Thời gian ra đời

• Phát triển mạnh từ cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX.
• Đặt nền móng bởi John Dewey (1859–1952) với triết lý “Progressive Education”.
• Lan rộng trong giáo dục phổ thông, đại học từ những năm 1960–1970.

Đặc điểm

• Giáo viên: người hướng dẫn, cố vấn, “facilitator”.
• Học sinh: chủ động trong học tập, tự khám phá, hợp tác với bạn bè.
• Mục tiêu: phát triển năng lực, kỹ năng sống, tư duy phản biện, sáng tạo.
• Phương pháp: thảo luận, dự án, học qua trải nghiệm, học hợp tác.
• Đánh giá: không chỉ dựa vào điểm số, mà còn quan sát quá trình, sản phẩm, phản hồi.

Hiệu quả

• Ưu điểm: phát triển tư duy bậc cao, khả năng giải quyết vấn đề, tăng động lực nội sinh.
• Hạn chế: tốn thời gian, đòi hỏi giáo viên có kỹ năng tổ chức, học sinh cần tính kỷ luật và tự giác.
• Ứng dụng hiện nay: phổ biến trong giáo dục hiện đại, đặc biệt các chương trình quốc tế, kỹ năng mềm, và các môn xã hội.

Learning-Centered Philosophy (Lấy Việc học làm Trung tâm)

Thời gian ra đời

• Khái niệm phát triển từ cuối thế kỷ XX (1980s–1990s).
• Được hệ thống hóa trong các nghiên cứu về cognitive psychology (tâm lý học nhận thức), constructivism (kiến tạo), và xu hướng higher education reform (cải cách giáo dục đại học) ở Mỹ và Châu Âu.

Đặc điểm

• Trọng tâm: không chỉ học sinh hay giáo viên, mà là quá trình học tập và kết quả học tập.
• Giáo viên: thiết kế môi trường học, dữ liệu học tập, công nghệ hỗ trợ.
• Học sinh: tham gia tích cực, nhưng quan trọng hơn là cách học (learning strategies, metacognition).
• Mục tiêu: đảm bảo việc học hiệu quả, bền vững, phát triển năng lực tự học suốt đời.
• Phương pháp: học thích ứng (adaptive learning), mô hình lớp học đảo ngược (flipped classroom), mô hình học tích hợp công nghệ (blended learning), mô hình tích hợp sức mạnh trí tuệ nhân tạo (AI-powered learning).
• Đánh giá: dựa trên tiến bộ cá nhân, phân tích bằng số liệu, năng lực ứng dụng của người học.

Hiệu quả

• Ưu điểm: tối ưu hóa việc học, cá nhân hóa, chú trọng kết quả dài hạn (lifelong learning).
• Hạn chế: yêu cầu hạ tầng công nghệ, dữ liệu lớn, giáo viên cần tư duy thiết kế hệ thống.
• Ứng dụng hiện nay: mạnh mẽ trong giáo dục đại học, e-learning, và mô hình AI Adaptive Learning (như chính mô hình Smartcom AI English).

So sánh tổng thể

👉 Tóm lại:

• Teacher-centered: phù hợp khi cần truyền đạt lượng lớn kiến thức cơ bản, nhưng dễ làm học sinh thụ động.
• Student-centered: giúp phát triển kỹ năng thế kỷ 21, song cần điều kiện tổ chức tốt.
• Learning-centered: là xu thế tương lai, kết hợp cả hai, nhấn mạnh đến hiệu quả học tập cá nhân hóa và suốt đời.

Truy cập https://ai.smartcom.vn để trải nghiệm bộ não thầy giáo dạy IELTS Adaptive Learning Engine của Smartcom để thấy khi việc học của bản thân trở thành trung tâm của quá trình đào tạo thì bạn có thể đảo ngược tất cả. Cụ thể là bạn không phải chạy theo giáo trình, mà giáo trình sẽ phải chạy theo bạn. Bạn không phải chạy theo tiến độ của chương trình, mà chương trình sẽ phải chạy theo bước tiến bộ của bạn. Bạn không phải tuân thủ từng bước bài giảng của giáo viên, mà bài giảng của giáo viên sẽ chạy theo năng lực và sức tiếp thu của bạn. Và khi đến lớp, bạn sẽ học theo mô hình Lớp học đảo ngược (Flipped Classroom) để tối đa hóa năng lực học tập của bạn, giúp đạt điểm IELTS nhanh hơn, làm chủ tiếng Anh ở mức độ cao hơn, và tiết kiệm thời gian, và chi phí học tập hơn.

Smartcom English